Odpowiednie zastosowanie nawozów ma ogromny wpływ na sukces upraw. W celu zoptymalizowania nawożenia wielu rolników sporządza plan nawozowy. Prawidłowo opracowany plan pomaga uniknąć niedoborów składników pokarmowych i wpływa na zwiększenie plonu. Jednocześnie pozwala zredukować koszty nawożenia. W wielu przypadkach przygotowanie planu nawozowego jest obowiązkowe. Jak to zrobić samodzielnie? Odpowiadamy na to pytanie w poniższym artykule.
Czym jest plan nawozowy?
Plan nawozowy jest niezwykle ważnym dokumentem dla każdego rolnika. Dzięki niemu można precyzyjnie określić optymalne dawki stosowanych nawozów. Każda roślina powinna bowiem otrzymać taką ilość składników odżywczych, która pozwoli uzyskać wysoki plon przy jednoczesnym zredukowaniu kosztów nawożenia. Celem sporządzania planu nawozowego jest ograniczenie ryzyka przenawożenia powierzchni uprawnej. Warto pamiętać o tym, że plan nawozowy można modyfikować. Czasem nawet idealnie dobrane dawki nawozów wymagają skorygowania, najczęściej przez warunki atmosferyczne.
Konieczność przestrzegania założeń racjonalnego nawożenia wynika z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 roku, na mocy którego przyjęto “Program działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”. Z zapisów wynika przede wszystkim konieczność skrupulatnego opracowania planu nawożenia azotem.
Kto jest zobowiązany do przygotowania planu nawozowego?
Zgodnie z zapisami zawartymi we wspomnianym wyżej Rozporządzeniu Rady Ministrów opracowanie planu nawozowego ma na celu optymalizację nawożenia upraw. Obowiązek sporządzenia i przestrzegania założeń tego dokumentu dotyczy:
– gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych,
– gospodarstw, które intensywnie uprawiają m.in. kukurydzę, rzepak, pszenżyto czy pszenicę,
– gospodarstw utrzymujących obsadę większą niż 60 DJP (duża jednostka przeliczeniowa),
– gospodarstw z chowem lub hodowlą zwierząt spełniających warunki zawarte w Rozporządzeniu,
– nabywców nawozów naturalnych od gospodarstw zajmujących się chowem lub hodowlą zwierząt.
Wymienione wyżej podmioty powinny sporządzać plan nawozowy raz do roku.
Co jest potrzebne do przygotowania planu nawozowego?
Plan nawozowy powinien odzwierciedlać faktyczny stan gospodarstwa, a także spełniać wymagania formalno-prawne. Wielu rolników decyduje się na pomoc specjalistów, czyli wykwalifikowanych doradców agrotechnicznych. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by opracować plan nawozowy samodzielnie. W sieci znaleźć można specjalne programy komputerowe, które pomogą wykonać obliczenia. Aby sporządzić plan nawozowy, koniecznie jest przygotowanie kilku niezbędnych informacji. Do najważniejszych danych zaliczyć możemy:
– wykaz działek rolnych w gospodarstwie,
– wielkość plonu głównego z poprzedniego sezonu oraz dane dotyczące stosowania nawozów,
– odczyn pH gleby, zasobność w potas, fosfor i magnez oraz informację o kategorii agronomicznej gleby,
– plony uprawowe na bieżący rok wraz z informacją o nawożeniu.
Jak samemu zrobić plan nawozowy?
Samodzielne opracowanie planu nawozowego może wydawać się trudne. Przed przystąpieniem do pracy należy przede wszystkim przeprowadzić analizę gleby. Konieczna jest także weryfikacja płodozmianu i zebranie wyżej wymienionych przez nas danych. Choć regulacje prawne wymagają opracowania planu nawożenia w oparciu o azot, warto przygotować go także dla pozostałych pierwiastków, czyli potasu i fosforu.
Jak samemu zrobić plan nawozowy? Przede wszystkim należy zrobić to dla każdej rośliny osobno. Przygotowaliśmy dla Ciebie krótką instrukcję krok po kroku:
1. Wykonaj bilans azotu, potasu i fosforu w zmarnowaniu, oczywiście dla każdego pierwiastka oddzielnie. Uwzględnij przy tym ilość i jakość zastosowanych wcześniej nawozów i weź pod uwagę resztki pożniwne. Wykorzystaj informacje dotyczące plonów z ostatnich lat – pozwolą Ci określić, jakie wymagania pokarmowe mają uprawiane rośliny.
2. Obliczając wymagania pokarmowe, uzyskasz informacje dotyczące minimalnych ilości składników pokarmowych, które są niezbędne do uzyskania oczekiwanego plonu. Musisz też przy tym określić, z jakich źródeł ma pochodzić dany pierwiastek. Należy więc wziąć pod uwagę:
– glebę – analiza gleby określi jej zasobność w składniki pokarmowe,
– resztki pożniwne i roślinne pozostawione przez przedplon,
– nawozy mineralne sypane pod przedplon, które nie zostały wykorzystane w okresie wegetacyjnym,
– nawozy naturalne i organiczne.
Sumę uzyskanych wartości pomniejsz o finalne dawki pierwiastków, które dostarczasz z nawozami mineralnymi. Przygotowany plan należy przedstawić Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej. Po uzyskaniu pozytywnej opinii konieczne jest dostarczenie go wójtowi lub burmistrzowi, a także Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska. Po akceptacji planu przez te organy można przejść do stosowania założeń planu w praktyce. Koniecznie pamiętaj o tym, by dokumentację przechowywać przez 3 lata.
Nawet jeśli konieczność sporządzenia planu nawozowego nie dotyczy Twojego gospodarstwa, warto to zrobić. Ustalenie precyzyjnych dawek nawozów sprawi, że dokarmianie będzie efektywniejsze i bardziej ekonomiczne dla Twojego portfela. Zawalcz o większą wydajność swoich upraw – jesteśmy przekonani, że pomogą Ci w tym nawozy, które znajdziesz na naszej platformie!