Azot to jeden z najważniejszych składników pokarmowych w sadownictwie. Wpływa na wzrost drzew, rozwój liści i plonowanie, ale jego nadmiar może powodować nadmierny wzrost pędów, obniżać jakość owoców i skracać ich trwałość przechowalniczą. Jakie nawozy azotowe do sadów są najlepsze? Kiedy i w jakich dawkach nawozić jabłonie, grusze i wiśnie? Odpowiadamy na te pytania w poniższym poradniku.
Azot w sadzie – szansa czy zagrożenie?
Azot pełni kluczową rolę w uprawie drzew owocowych:
✅ Pobudza wzrost drzew i rozwój liści, co przekłada się na zdolność do fotosyntezy.
✅ Wpływa na wielkość i jakość owoców, poprawiając plonowanie.
✅ Odpowiada za tworzenie pąków kwiatowych na przyszły sezon.
❌ Czy nadmiar azotu szkodzi drzewom owocowym? Tak! Może prowadzić do:
- Nadmiernego wzrostu pędów kosztem owocowania.
- Większej podatności owoców na choroby i uszkodzenia.
- Pogorszenia jędrności jabłek i gruszek, co skraca ich trwałość w przechowywaniu.
Jakie dawki azotu stosować w sadzie?
Dawka azotu w sadzie zależy od gatunku, wieku drzew i zasobności gleby. Poniżej przedstawiamy optymalne dawki azotu dla jabłoni, grusz i wiśni:
| Gatunek | Młode drzewa (0-3 lata) | Owocujące drzewa (powyżej 4 lat) |
|---|---|---|
| Jabłoń | 30-50 kg N/ha | 40-80 kg N/ha |
| Grusza | 20-40 kg N/ha | 30-60 kg N/ha |
| Wiśnia | 20-30 kg N/ha | 40-60 kg N/ha |
💡 Czy nawożenie sadów azotem zawsze jest konieczne? Jeśli gleba jest zasobna, dawki azotu można zmniejszyć. Warto regularnie wykonywać analizę gleby i liści, aby dostosować nawożenie do faktycznych potrzeb drzew owocowych.
Jakie nawozy azotowe stosować?
Na rynku dostępnych jest kilka form nawozów azotowych. Każdy z nich działa nieco inaczej, dlatego warto wiedzieć, które nawozy azotowe najlepiej sprawdzą się w sadzie.
Najpopularniejsze nawozy azotowe w sadach:
1️⃣ Saletra wapniowa (15,5% N, w tym wapń)
➜ Zalecana, bo dostarcza azot w formie azotanowej i wapń, który wzmacnia owoce.
➜ Stosowana pogłównie lub dolistnie.
➜ Dobra do poprawy jędrności jabłek i gruszek.
2️⃣ Saletra amonowa (34,4% N)
➜ Szybko dostępna, ale może powodować nadmierny wzrost pędów.
➜ Stosować wczesną wiosną, nie później niż do końca maja.
3️⃣ Mocznik (46% N)
➜ Można stosować doglebowo i dolistnie (np. opryski w listopadzie do redukcji parcha jabłoni).
➜ Wymaga przekształcenia w glebie, więc działa wolniej niż saletra.
4️⃣ Nawozy organiczne (obornik, kompost, gnojówka)
➜ Działają wolniej, ale poprawiają żyzność gleby.
➜ Nie ryzykujemy przenawożenia i nadmiernego wzrostu drzew.
5️⃣ RSM (28-32% N)
➜ Popularny w rolnictwie, ale w sadach wymaga rozwodnienia i ostrożności przy aplikacji.
➜ Może powodować uszkodzenia liści i pędów, jeśli stosowany nieumiejętnie.
Kiedy nawozić jabłonie, grusze i wiśnie azotem?
📆 Najlepsze terminy stosowania nawozów azotowych w sadzie:
✔ Wiosna (marzec – maj) – podstawa nawożenia azotowego, 60-70% całkowitej dawki.
✔ Lato (czerwiec – lipiec) – ewentualne uzupełnienie, np. nawożenie dolistne, jeśli drzewa wykazują niedobory.
❌ Jesień – unikać stosowania azotu, aby nie pobudzać drzew do wzrostu przed zimą.
👉 Kiedy nawozić jabłonie azotem? Najlepiej wcześnie na wiosnę, ale nie później niż w maju, aby uniknąć negatywnego wpływu na dojrzewanie owoców.
👉 Jakie nawozy azotowe do wiśni stosować? Warto wybierać nawozy o łagodnym działaniu, np. nawozy organiczne lub saletrę wapniową.
Jak uniknąć błędów w nawożeniu sadów azotem?
✅ Regularnie wykonuj analizę gleby i liści – zapobiegniesz przenawożeniu.
✅ Nie stosuj azotu zbyt późno – może to osłabić zimotrwałość drzew.
✅ Dbaj o równowagę z innymi składnikami – nadmiar azotu może zaburzać pobieranie potasu i wapnia.
✅ Dostosuj dawki do warunków pogodowych – w latach z intensywnymi opadami azot szybciej się wypłukuje i może być konieczna jego korekta.
Podsumowanie
Jakie dawki azotu są optymalne dla jabłoni, grusz i wiśni? Odpowiedź zależy od wieku drzew, ich kondycji oraz zasobności gleby. Przemyślane nawożenie sadów azotem pozwala uzyskać wysokiej jakości owoce, które są trwałe w przechowywaniu i odporniejsze na choroby. Warto stosować nawozy azotowe z wapniem, unikać nadmiernych dawek oraz dostosować nawożenie do warunków pogodowych i potrzeb roślin.